What's new

Bệnh có liên kết với giới tính không ? tại sao

khi cho một sô đồ phả hệ
hỏi ta là bệnh có liên kết với giới tính không thì chúng ta làm thế nào để xác định
khi cho một sơ đồ phả hệ thì bạn nên xác định bệnh có xuất hiện ở mấy giởi tính, nếu chỉ xuất hiện ở một giới tính thì có thể do gen gây bệnh nằm trên NST giới tính, còn nếu bệnh xuất hiện ở cả hai giới thì gen gây bệnh nằm trên NST thường
 
Bệnh do gen trên nst giới tính thì phân ly ko đồng đều ở 2 giới
Bệnh do gen trên nst y di truyền thắng từ ông sang bố sang con trai
Bệnh do gen trên nst x di truyền chéo (vd mẹ sang con trai )
 
Bệnh có di truyền liên kết giói tính. Có tổng cộng 2 loại di truyền liên kết giới tính:
- gen quy định bệnh nằm trên NST giới tính X(xuất hiện ở cả nam và nữ, mẹ bị bệnh thì con trai cũng bị bệnh)
- gen quy định bệnh nằm trên NST giới tính Y (chỉ biểu hiện ở nam)
Hiện nay người ta đã phát hiện hơn một nghìn bênh di truyền, trong đó hơn 200 bệnh là bệnh di truyền kiên kết giới tính.
Bệnh di truyền liên kết giới tính thương biểu hiện ở nam, ít biểu hiện ở nữ vì :
- Đa số gen gây bệnh là gen lặn. Ở nam, NST giới tính X và Y không đồng dạng, một số gen trên NST giới tính không có gen alen tương ứng ở NST giới tính Y => dù gen lặn cũng biểu hiện kiểu hình => gây bệnh.
- Ngược lại, ở nữ NST giới tính X và X đồng dạng, nên một số gen trên NST giới tính X muốn biểu hiện kiểu hình phải có gen alen tương ứng trên NST giới tính kia => gen lặn muốn biểu hiện kiểu hình phải ở trạng thái đồng hợp => khó khăn vì đa số cá cặp gen ở trạng thái dị hợp.
=> Có một số tính trạng thường không biểu hiện kiểu hình ở cả hai giới (thường biểu hiện ở nam)
- Ở nữ cặp NST giới tính XX nen gen lặn gây bệnh thường bị gen trội ở NST còn lại lấn át nên không biểu hiện bệnh. Ở người nam NST Y không mang gen tương ứng nên gen lặn có cơ hội biểu hiện. Con trai nhân NST Y của bố và NST X của mẹ nên mẹ mang gen gây bệnh (mặc dù mẹ không bị bệnh hoặc bị bệnh) lại truyền cho con trai. Một số bệnh như bệnh máu khó đông, nếu bào thai đồng hợp XX về gen bệnh thì thường chết thai nên không biểu hiện thành nữ mang bệnh.
 

Facebook

Top